Οι ξεχωριστές ιδιότητες του μελιού ως τροφίμου
Ο ορισμός του μελιού στον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών
Μέλι είναι η φυσική γλυκιά ουσία που παράγουν οι μέλισσες του είδους Apis mellifera από το νέκταρ των φυτών ή από εκκρίσεις ζώντων μερών φυτών ή εκκρίματα εντόμων απομυζούντων φυτά ευρισκόμενα πάνω στα ζώντα μέρη των φυτών, τα οποία οι μέλισσες συλλέγουν, μετατρέπουν αναμειγνύοντας με ειδικές ύλες του σώματός τους, αποθέτουν, αφυδατώνουν, εναποθηκεύουν και φυλάσσουν στις κηρήθρες της κυψέλης, προκειμένου να ωριμάσουν.
Το μέλι είναι το μοναδικό τρόφιμο του ανθρώπου που παράγεται από έντομα.
Οι μέλισσες πετούν περίπου 177 000 χιλιόμετρα για φέρουν το νέκταρ που χρειάζεται για την παραγωγή ενός κιλού μελιού.
Οι μέλισσες θα ταξιδέψουν σε απόσταση μέχρι 1,5‐3 χιλιόμετρα από την κυψέλη για να συλλέξουν νέκταρ
Περίπου 30 γραμμάρια μελιού θα αρκούσαν σαν «καύσιμο» για να κάνει μια μέλισσα το γύρο του κόσμου.
Μια αποικία μελισσών μπορεί να παραγάγει 0‐100 κιλά μέλι ετησίως ανάλογα με τις ανθοφορίες, τον πληθυσμό της και την τέχνη του μελισσοκόμου.
Υπεισέρχεται λίγο και ο μελισσοκόμος…..
Τι είναι το μέλι;
Ένα πολύ πυκνό σιρόπι που όμως δεν περιέχει μόνο σάκχαρα και λίγο νερό…
Περίπου 180 ουσίες έχουν βρεθεί στο μέλι χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχουν σε όλα τα μέλια.
Εκτός από γλυκόζη + φρουκτόζη και νερό το μέλι περιέχει :
Ένζυμα και αμινοξέα
Οργανικάοξέα
Βιταμίνες B, C
Μέταλλα
Πολυφαινόλες, φαινολικάοξέα, μονοτερπένια, βιοφλαβονοειδή συνεργιστική δράση!
Το μέλι δεν είναι απλά μια γλυκαντική ουσία (δεν προσφέρει μόνο θερμίδες!) αν και μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα ήταν η μοναδική γλυκαντική ουσία που είχε στη διάθεσή του ο άνθρωπος.
Γιατί τρώμε μέλι;
Γιατίείναι γλυκό!
Γιατί νοστιμίζει άλλα τρόφιμα.
Γιατί μας κάνει καλό.
Στην Ελλάδα η κατάκεφαλήν κατανάλωση μελιού είναι κατάμέσο όρο 1,4 κιλά ετησίως ενώ ο μέσος όρος για την Ε.Ε. είναι 0,7 κιλά.
Γιατί το μέλι είναι ξεχωριστό;
Γιατί είναι μια δημοφιλής τροφή για τον άνθρωπο και … μερικά ζώα
Γιατί είναι η τροφή που σχεδόν δεν αλλοιώνεται και αντίθετα συντηρεί άλλες
Γιατί απαντάται σε όλες τις θρησκείες ως σύμβολο
Γιατί ήταν ένα απότα πρώτα φάρμακα του ανθρώπου
Το μέλι ως σύμβολο
Πλούτου
Γνώσης και σοφίας
Υπέρβασης
Σε ιερά κείμενα και τελετές της αρχαίας Αιγύπτου , Ινδίας, Ελλάδας, στη Βίβλο και το Κοράνι, στην κέλτικη θρησκεία, στους Ινδιάνους της Βόρειας Αμερικής, στην ψυχολογία του Γιούνγκ: Το μέλι της σοφίας , της υπερβατικής γνώσης που μεταμορφώνει τον άνθρωπο, όπως το νέκταρ μεταμορφώνεται σε μέλι, και χαρίζει ακόμα και την αθανασία.
Το μέλι και σε σύγχρονες τελετές
Μέλι με καρύδια στο γάμο
Το μέλι στην ιατρική
Στην αρχαία Αίγυπτο, Ινδία, Κίνα, Περσία, Ασσυρία, Ελλάδα, Ρώμη, Αραβία, Μεσαιωνική Ευρώπη και παντού στις μέρες μας μαζί με επιστημονικές εξηγήσεις
Για εσωτερική και εξωτερική χρήση και σαν …έκδοχο για να γλυκάνει , άλλα ‐πικρά‐φάρμακα.
Αναφορές σε ιερά κείμενα, Ιπποκράτη, Διοσκουρίδη, Δημόκριτο, Πυθαγόρα, Γαληνό, Πορφύριο, Κέλσο, Ελ Μπασρί, Αγ. Αμβρόσιο κ.α.
Ιδιότητες του μελιού στις οποίες οφείλει τη βιολογική του δράση
Χαμηλή υγρασία
Υγροσκοπικότητα
Υπέρτονο διάλυμα σακχάρων(+ χολίνη)
Περιέχει Η2Ο2
Πολύχαμηλό pH(3,5‐5)
Περιέχει φυσικές αντιμικροβιακές και μειοπροστατευτικές ουσίες(πολυφαινόλες,μονοτερπένια,φλαβονοειδή)
Ο συνδυασμός γλυκόζης με φρουκτόζη
Η έρευνα συνεχώς ανακαλύπτει ….
«….μια χημική ένωση, μια τριόλη, παρούσα μόνο στο μέλι θυμαριού ,που αυξάνει τις χημειοπροφυλακτικές ιδιότητές του , ειδικά κατά του καρκίνου του μαστού, της μήτρας και του προστάτη.»
Bioactivity of Greek honey extracts on breast cancer (MCF‐7), prostate cancer (PC‐3) and endometrial cancer (Ishikawa) cells: Profile analysis of extracts Anna V. Tsiapara
a, Mari Jaakkolab, Ioanna Chinouc, Konstadia Graikouc, Tiina Tolonenb, Vesa Virtanenband Paraskevi Moutsatsoua, a Department of Biological Chemistry, Medical School, University of Athens
bBiotechnology Laboratory, Kajaani University Consortium, University of Oulu cLaboratory of Pharmacognosy, Department of Pharmacy, University of Athens
Food Chemistry
Volume 116, Issue 3, 1 October 2009, Pages 702‐708
Υπάρχουν πολλά είδη μελιού
Μέλια ανθέων και μέλια μελιτώματος και μίγματα αυτών
Μονοανθικάκαι πολυανθικά
Δεν μπορείς να φας δεύτερη χρονιά το ίδιο μέλι ή αλλιώς κάθε παρτίδα είναι μοναδική…
Το ίδιο μελισσοκομείο , την ίδια εποχή, θα παράξει ένα μέλι λίγο ή πολύ διαφορετικό απ’ ότι την προηγούμενη χρονιά ανάλογα με το τι ανθοφορία ευνοήθηκε από τις καιρικές συνθήκες της χρονιάς.
Από αυτή την άποψη το μέλι μοιάζει λίγο με το κρασί
Μπορούμε να έχουμε «κάβα» μελιού αγοράζοντας διαφορετικά είδη κι εκπαιδεύοντας τον ουρανίσκο μας
Ξεχωρίζοντας το μέλι
Ιξώδες , άρωμα, γεύση, χρώμα
Το μέλι στους 20°C πρέπει να ρέει απ’ το μαχαίρι σε «κλωστή» χωρίς να σχηματίζει χωριστές σταγόνες. Πέφτοντας σχηματίζει ευδιάκριτα στρώματα που ενώνονται σχετικά γρήγορα.
Στο βάζο είναι ένα διαυγέ ςυγρό χωρίς διαστρωμάτωση .
Ανάλογα με το είδος του κρυσταλλώνει σε μερικές ημέρες έως μερικά χρόνια.
Η ταχύτητα κρυστάλλωσης εξαρτάται απότην περιεκτικότητάτου σε γλυκόζη και νερό καθώς και το καλό φιλτράρισμα.
Ποιότητα του μελιού
Ό ,τι ανταποκρίνεται στον ορισμότου μελιούείναι ποιοτικό. Αν δεχτούμε ότι το νέκταρ κατάκάποιον τρόπο περιέχει το φυτό, το μέλι επίσηςπεριέχει τα φυτά απ’ όπου προέρχεται. Καλό είναι να τρώμε απ’ όλα τα είδη μελιού!
Αποσπάσματα από Κατερίνα Καρατάσου Κτηνίατρος Ο.Μ.Σ.Ε.
.
