ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

 

 

Get the For Beekeeper Android app from SlideME.
Εφαρμογή για κινητά και tablets εργαλείο για το μελισσοκόμο



 

ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ

Σημειώσεις σεμιναρίου

Ο μελισσοκόμος πρέπει να αναλαμβάνει πρωτοβουλία στην ανανέωση των βασιλισσών του.

ΓΙΑΤΙ:

Δεν πρέπει να διατηρεί βασίλισσες μεγαλύτερες των 2 ετών

Οι προνύμφες που θα εξελιχθούν σε βασίλισσες θα πρέπει να προέρχονται από μελίσσια με επιθυμητά χαρακτηριστικά για τον μελισσοκόμο και όχι για το μελίσσι (ΕΠΙΛΟΓΗ!)

Οι προνύμφες που θα εξελιχθούν σε βασίλισσες θα πρέπει να τραφούν με τη μέγιστη δυνατή ποσότητα Β.Π. (σωματική διάπλαση, αριθμός οβαριολών, επιτυχής γονιμοποίηση)

Η διαδικασία της ανανέωσης των βασιλισσών δεν θα πρέπει να αποβαίνει εις βάρος της παραγωγής

Ποιότητα της Βασίλισσας

ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ  

Παραγωγικότητα

Τάση για σμηνουργία

Επιθετικότητα

Αμυντική συμπεριφορά

Ανθεκτικότητα στις ασθένειες

Τάση για λεηλασία

Κατανάλωση τροφών το χειμώνα

κ.α.

 

ΕΠΗΡΕΑΖΕΤΑΙ

Κληρονομικότητα

Διατροφή κατά το στάδιο της

προνύμφης-ανάπτυξη ωοθηκών,

σωματική διάπλαση

Επιτυχή ολοκλήρωση της

διαδικασίας γονιμοποίησης

 

Με ποιους τρόπους μπορούμε να κάνουμε βασιλοτροφία:

Με κανέναν

Με ορφάνια

Με αντικατάσταση

Με σμηνουργία

Με τεχνικές μεθόδους (κλασσική, Hopkins, Jenter, Ezi Queen κ.ά)

 

Βασίλισσες ορφάνιας

                       

Εύκολη μέθοδος 

Καθυστερεί το μελίσσι

Κακής ποιότητας βασίλισσες
 

Βασίλισσες με αντικατάσταση

 

Ο φυσικός τρόπος αντικατάστασης των βασιλισσών

Εύκολη και αποτελεσματική μέθοδος.

Η συνηθέστερη μέθοδος στη χώρα μας

Αδυνατίζει το μελίσσι

Ποιότητα βασίλισσας;

 

 

Βασίλισσες σμηνουργίας

 

Εξαιρετικής ποιότητας

Έχουν την τάση σμηνουργίας

Δεν σμηνουργούν πάντοτε τα μελίσσια

Απαιτούν πολλές επιθεωρήσεις

Κάποτε ξεφεύγουν

 

Κλασσική βασιλοτροφία

 

Πρόγραμμα Βασιλοτροφίας

Στάδιο	Ημέρα	Είδος εργασίας
Αυγού	1 2 3	Προετοιμάζονται τα μελίσσια αποπεράτωσης και έναρξης {1η}
	4	Εμβολιασμός {2η}
Προνύμφη	5 6 7	Μεταφορά Β.Κ. στα μελίσ. αποπεράτωσης Επανασυγκρότηση του μελισ. Έναρξης {3η}
Σφράγισμα Νύμφη	8 9 10 11 12	Ετοιμάζονται τα κυψελίδια σύζευξης {11η}
Εκκόλαψη	13 14 15 16 17 27	Μεταφορά Β.Κ. στα κυψ. Σύζευξης {14η} Ελέγχεται η εκκόλαψη της βασίλισσας {16η} Ελέγχεται η ωοτοκία {26η}

 

Παραλλαγή κλασικής μεθόδου

 

 

Πρόγραμμα Βασιλοτροφίας (παραλλαγή)

Στάδιο	Ημέρα	Είδος εργασίας
Αυγού	1 2 3	Προετοιμάζεται το μελίσσι έναρξης {1η}
	4	Εμβολιασμός {2η}
Προνύμφη	5 6 7
Σφράγισμα Νύμφη	8 9 10 11 12	Ετοιμάζονται τα κυψελίδια σύζευξης {11η}
Εκκόλαψη	13 14 15 16 17 27	Μεταφορά Β.Κ. στα κυψ. Σύζευξης {14η} Ελέγχεται η εκκόλαψη της βασίλισσας {16η} Ελέγχεται η ωοτοκία {26η}

 

Το μελίσσι έναρξης

Δυνατό

Χωρίς γόνο

Περιορισμένο χώρο

Τροφοδότηση

 

 

 

Κατάλληλη προνύμφη για εμβολιασμό

 

Προνύμφη μικρότερη των 24 ωρών!

Ηλικία και βάρος προνυμφών

1ου 24ώρου

2ου 24ώρου

 

3ου 24ώρου

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Εμβολιασμός

 

 

Ο Β.Π. χρειάζεται για να

προφυλάξει την προνύμφη

από την αποξήρανση

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Προσθήκη αραιωμένου β.π. στα κελιά

 

 

Παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχία των εμβολιασμών

Το περιβάλλον στο οποίο γίνεται ο εμβολιασμός (φωτισμός, σχετική υγρασία)

Η ικανότητα & εμπειρία του βασιλοτρόφου

Το είδος του εμβολιασμού (ξηρός, +Β.Π., διπλός)

Το είδος του Βασιλικού κελιού (κέρινο, πλαστικό)

Το εμβολιαστήρι που χρησιμοποιείται

Η κατάσταση του μελισσιού που δέχεται τα βασιλικά κελιά

Η εμπειρία του βασιλοτρόφου

 

Εμβολιαστήρια

 

Εμβολιασμός

 

Τοποθέτηση εμβολιασμένων κελιών

 

Κέρινα κελιά

 

 

 

Καλή αποδοχή

Χρειάζεται περισσότερη δουλειά

Δεν εξαρτάστε από τρίτους

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Πλαστικά κελιά τύπου «Αριστέας»

 

 

Πολύ καλή αποδοχή

Περισσότερη ποσότητα Β.Π.

Εύκολα στη χρήση

 

Απολύμανση κελιών

 

 

 

Καθάρισμα κελιών

Ιδανικό μέσο: Ατμός υπό πίεση

Αποστείρωση

Διάφοροι τύποι κυψελιδίων σύζευξης

Κυψελίδια 5 πλαισίων

 

Μεγάλα κυψελίδια σύζευξης

 

Πλεονεκτήματα

Γίνονται εύκολα

Διατηρούν τη σωστή θερμοκρασία (34o C)

Δεν εγκαταλείπουν

Αξιοποιούνται εύκολα

Πιθανό να διατηρηθούν και το χειμώνα.

Δεν λεηλατούνται εύκολα

Μειονεκτήματα

Απαιτούν περισσότερες μέλισσες

Μικρά κυψελίδια σύζευξης

Πλεονεκτήματα

 

Απαιτούν λιγότερες μέλισσες

Μεταφέρονται εύκολα

Δέχονται ευκολότερα τα βασιλικά κελιά

Η βασίλισσα εντοπίζεται ευκολότερα

Είναι ευκολόχρηστα

Μειονεκτήματα

 

Απαιτούν περισσότερο κόπο για να γίνουν

Δεν διατηρούν πάντα τη σωστή θερ/σία

Λιποτακτούν εύκολα μετά τη γονιμοποίηση της βασίλισσας

Λεηλατούνται ευκολότερα

Δύσκολα αξιοποιούνται

Δεν διατηρούνται όλο τον χρόνο

 

 

Σύζευξη Γονιμοποίηση

 

 

 

 

 

Η βασίλισσα μετά τη σύζευξή της

και την επιστροφή της στην κυψέλη,

 μεταφέρει με συσπάσεις το σπέρμα

στην σπερματοθήκη

Η βασίλισσα γεννά περίπου

1500-3000 αβγά κάθε ημέρα και

 είναι παραγωγική τις πρώτες δύο χρονιές.

 

 

 

 

 

 

 

 Γενικές αρχές για την προετοιμασία των κυψελιδίων σύζευξης

Να έχουν εκκολαπτόμενο γόνο, γύρη και μέλι

Περιορισμένο ασφράγιστο γόνο

Περιορισμένη είσοδο

Να γίνονται αργά το απόγευμα

Η είσοδός τους να είναι βαμμένη με διαφορετικά χρώματα

Το κάθε κυψελίδιο να γίνεται από διαφορετική κυψέλη

Να μεταφέρονται μετά το σχηματισμό τους σε αποστάσεις >6 χιλιομέτρων ή να περιορίζονται σε δροσερό και σκιαζόμενο μέρος (με σφραγισμένο γόνο 12-24h, χωρίς γόνο 2-3 ημέρες)

Να γίνονται 3 ημέρες πριν την τοποθέτηση των β.Κ. για να μην υπάρξουν αβγά

Να τροφοδοτούνται με σιρόπι 1:1

Να μην γειτονεύουν με το κυρίως μελισσοκομείο

 

Μέθοδοι σχηματισμού των μεγάλων κυψελιδίων

Α) Απευθείας πλαίσια από ένα μελίσσι (προτιμότερο πλαίσια με σφραγισμένο γόνο, με γύρη και μέλι)

Β) Πλαίσια από ένα μελίσσι που η βασίλισσα περιορίστηκε πριν 10 ημέρες στο κάτω πάτωμα με διάφραγμα

Γ) Τοποθετούνται τα πλαίσια με τον σφραγισμένο γόνο, τη γύρη και το μέλι στο κυψελίδιο χωρίς τις μέλισσες. Ο πληθυσμός τινάσσεται μπροστά στην είσοδο ή τοποθετούνται νέα μέλισσες (σαλάγιασμα, θερμοθάλαμος)

Δ)Το μητρικό μελίσσι ορφανεύεται 10-15 ημέρες πριν να γίνουν τα κυψελίδια

Ε) λαμβάνονται πλαίσια με Β.Κ. φυσικής σμηνουργίας

 

Μέθοδοι σχηματισμού των μικρών κυψελιδίων

 

 Α) Κτισμένες κηρήθρες από μεγάλα μελίσσια.

Β) Κοπή κτισμένης κηρήθρας με γόνο, γύρη & μέλι και προσαρμογή της στα μικρά πλαίσια.

Γ) Οι μέλισσες κτίζουν από μόνες τους τις κηρήθρες (νεαρές μέλισσες, σε δροσερό & σκοτεινό μέρος για 24 h)

 

 

 

 

 

 

 

 

 Εναλλακτικά

Θερμοθάλαμος 33-35ο C

 

Από ποιο κελί εκκολάφθηκε βασίλισσα;

Η βασίλισσα γεννά ένα αβγό σε κάθε κελί

 

 

Εξαιρέσεις:

-Βασίλισσα που συζεύχθηκε πρόσφατα

-Μεγάλη έλλειψη χώρου

 

 

 

 

Αρρενοτόκες εργάτριες

 

Mαρκάρισμα της βασίλισσας

 

Χρονιά που λήγει σε:

Μπλε 0 ή 5

Άσπρο 1 ή 6

Κίτρινο 2 ή 7

Κόκκινο 3 ή 8

Πράσινο 4 ή 9

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τράπεζα βασιλισσών

Κλείνουμε τις δύο εισόδους στο κλουβάκι εισαγωγής

Ορφανό κυψελίδιο για τη φιλοξενία έως 15 ♀:

- τουλάχιστον 2 πλαίσια γόνου (ανοιχτός και κλειστός εκκολαπτόμενος γόνος)

- πολλές παραμάνες μέλισσες

- πλαίσια με άφθονη γύρη και μέλι

- τίναγμα δύο επιπλέον πλαισίων με

νεαρές παραμάνες

 

 

 

 

Κυψέλη με βασίλισσα:

 

 

- τοποθέτηση βασιλικού διαφράγματος πάνω στο οποίο φιλοξενούνται λιγότερες βασίλισσες 

 

 

Είναι προτιμότερο το μελίσσι που “φιλοξενεί” τις βασίλισσες να είναι ορφανό

 

 

 

 

 

 

Εισαγωγή βασίλισσας

Πότε εισάγουμε βασίλισσες

Ξαφνική ορφάνια

Παλιά βασίλισσα

(μεγαλύτερος κίνδυνος για αφεσμό)

Κακής ποιότητας ♀

(π.χ. διάσπαρτος γόνος)

Κάλυψη απωλειών

(του χειμώνα, από μεταφορές, κλπ.)

Πολλαπλασιασμός μελισσιών

Δημιουργία κυψελιδίων ή παραφυάδων

 

 

Παραλαβή βασιλισσών

Περιμένουμε κάποιες ώρες πριν τις εισάγουμε στο μελίσσι

Τοποθετούμε τις ♀ σε σκοτεινό χώρο όχι εκτεθειμένες σε ρεύμα αέρα (θερμοκρασία χώρου: 22-35°C, υγρασία 40%)

Δίνουμε νερό (δύο φορές/ημέρα, βρέχοντας με μερικές σταγόνες το πλέγμα από το κλουβάκι εισαγωγής)

Οι βασίλισσες που παραλαμβάνουμε μετά από πολυήμερη μεταφορά δεν πρέπει να ελευθερωθούν γρήγορα μέσα στο μελίσσι.

Λόγω παύσης της γέννας   -----> Μειωμένη ένταση των φερομονών

μείωσης του βάρους της

Συμπληρώνουμε το ζαχαροζύμαρο στο κλουβάκι εισαγωγής για να αποφευχθεί η γρήγορη ελευθέρωση της στο μελίσσι.

Ορφανό μελίσσι;

Δεν εισάγουμε βασίλισσα ποτέ σε ένα αναστατωμένο

μελίσσι λόγω π.χ.

- παρατεταμένης επιθεώρησης ή

- χρησιμοποίησης καπνού ή

- όταν υπάρχει λεηλασία

Τεστ ανοικτού γόνου (σε περίπτωση πιθανής ύπαρξης ασύζευκτης βασίλισσας)

Τροφοδοσία με σιρόπι και γύρη (σε περίπτωση πιθανής ύπαρξης συζευγμένης βασίλισσας που δεν γεννά π.χ. λόγω εκτεταμένης κακοκαιρίας)

 

Παράγοντες που αυξάνουν το ποσοστό επιτυχίας κατά την εισαγωγή βασιλισσών

Απουσία άλλης βασίλισσας (π.χ. ασύζευκτης) και βασιλικών κελιών

Μείωση της φερομόνης της παλιάς ♀ επάνω στις εργάτριες

(έντονη ορφάνια=εύκολη εισαγωγή)

Η ομοιότητα της δραστηριότητας της νέας ♀ με την παλιά

Αποφυγή μιας αμυντικής αντίδρασης των εργατριών με την αργή εισαγωγή της νέας ♀

Αίθριος καιρός (δεν εισάγουμε βασίλισσες όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες ή δυνατός άνεμος)

Ύπαρξη νεκταροέκκρισης (σε διαφορετική περίπτωση η διεγερτική τροφοδότηση είναι απαραίτητη - δίνεται σιρόπι 1:1 δύο ημέρες πριν την εισαγωγή και στη συνέχεια έως το ξεκίνημα της γέννας της νέας βασίλισσας)

Ηλικία των εργατριών μελισσών και το δυναμικό του μελισσιού. (Νεαρές εργάτριες αποδέχονται ευκολότερα τη νέα ♀, προσοχή επιβάλλεται όταν υπάρχουν αρρενοτόκες εργάτριες)

Αίθριος καιρός (δεν εισάγουμε βασίλισσες όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες ή δυνατός άνεμος)

Ύπαρξη νεκταροέκκρισης (σε διαφορετική περίπτωση η διεγερτική τροφοδότηση είναι απαραίτητη - δίνεται σιρόπι 1:1 δύο ημέρες πριν την εισαγωγή και στη συνέχεια έως το ξεκίνημα της γέννας της νέας βασίλισσας)

Ηλικία των εργατριών μελισσών και το δυναμικό του μελισσιού. (Νεαρές εργάτριες αποδέχονται ευκολότερα τη νέα ♀, προσοχή επιβάλλεται όταν υπάρχουν αρρενοτόκες εργάτριες)

Παραλλαγές της κλασικής μεθόδου

 

Διώροφο μελίσσι με τη βασίλισσα απομονωμένη στον 1ο η 2ο όροφο. Ολοκλήρωση της διαδικασίας στο ίδιο μελίσσι, μεταφορά ώριμων βασιλικών σε κυψελίδια σύζευξης

Ολοκλήρωση της διαδικασίας σε μελίσσι ορφανό, πολύ δυνατό σε περιορισμένο χώρο. Μεταφορά ώριμων βασιλικών κελιών σε κυψελίδια σύζευξης

Demaree

 

 

 

 

 

 

 

 

EZI-QUEEN

Πλεονεκτήματα

Καταργείται ο εμβολιασμός

Μεγάλος αριθμός κελιών

Μειονεκτήματα

Απαιτείται προσπάθεια για να χτιστεί το πλαστικό πλαίσιο

Απαιτείται χρόνος για την παγίδευση-απελευθέρωση της βασίλισσας

Βασίλισσα σε συνθήκες στρες

 

Παραλλαγή 2 κλασσικής μεθόδου

-Μεταφορά των β.κ. λίγο πριν την εκκόλαψη σε μελίσσια που έχουμε ορφανέψει 2 μέρες πριν

-Εκκόλαψη της νέας βασίλισσας στο κάθε μελίσσι

1-2 μέρες μετά τη μεταφορά

-Μειονεκτήματα:

Καθυστέρηση μελισσιού κατά 9-10 μέρες

(πολύ μικρότερη όμως σε σχέση με ορφάνια αντικατάσταση κτλ)

-Πλεονεκτήματα:

Ευκολότερη αποδοχή. Δεν απαιτείται πρόσθετο υλικό

 

Στοιχεία για τις μεθόδους αντικατάστασης βασιλισσών που χρησιμοποιούνται

	Κληρονομικότητα	Διατροφή	Γονιμοποίηση
Βασίλισσες Αντικατάστασης	-ίδια γενετικά χαρακτηριστικά με τη «μάνα»	-προνύμφες μεγάλης ηλικίας-μικρή ποσότητα Β.Π.	-τυχαία εξέλιξη
Βασίλισσες Ορφάνιας	-ίδια γενετικά χαρακτηριστικά με τη «μάνα»	-προνύμφες μεγάλης ηλικίας-μικρή ποσότητα Β.Π.	-τυχαία εξέλιξη
Βασίλισσες Σμηνουργίας	-ίδια γενετικά χαρακτηριστικά με τη «μάνα» -έντονη τάση σμηνουργίας	-μέγιστη δυνατή ποσότητα Β.Π.	-τυχαία εξέλιξη

 

Ενδεικτικά θέματα

Ποια τα πλεονεκτήματα της βασιλοτροφίας;

Προϋποθέσεις επιτυχίας της βασιλοτροφίας

Μέθοδοι και παραλλαγές της βασιλοτροφίας

Τι είναι και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει το μελίσσι έναρξης

Τι είναι το εμβολιαστήρι, ο εμβολιασμός, τα κυψελίδια σύζευξης, η τράπεζα βασιλισσών

Προϋποθέσεις για επιτυχή εισαγωγή νέας βασίλισσας;